HPV Aşıları (Rahim Ağzı Kanser Aşısı) İle Merak Edilen Sorular
Human Papiloma Virus (HPV) ABD’de en sık görülen cinsel temasla bulaşan hastalıklar arasındadır. Bu ülkede HPV virusu her yıl 6.2 milyon insana bulaşmaktadır. HPV’nin kadın nüfusta her ne kadar bazı önemli hastalıklara sebep olduğu bilinmekte ise de erkeklerde de hastalıklara neden olmakta veya kadınlara bulaştırılmaktadır. HPV aşısı ile ilgili en çok sorulan soruları sizler için derledik.
Gardasil (HPV aşısı) canlı virus taşımayan bir aşı olup 6 aylık süre içerisinde 3 doz şeklinde uygulanmaktadır. Rahim ağzı kanseri ve genital siğillere neden olan 4 tip viruse karşı yüksek derecede etkin bir aşı olarak kabul edilmektedir.
HPV Aşısı Güvenilirliği Nedir?
HPV aşısının FDA kurumu tarafından yaşları 9-26 arasın olan 11.000 kadın üzerinde emniyet ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır.Bu çalışma, aşının ciddi bir yan etkisi olmadığını göstermiştir. En sık görülen yan etki , aşı yerinde bazen görülen ağrı ve kızarıklıklardır.
HPV Aşısı Hangi Yaş Aralığında Yaptırılmalıdır?
Mümkünse seksüel ilişki öncesi olmak üzere 11-12 yaş kız ve erkek çocukları, ancak seksüel ilişki söz konusu olsa da 9-26 yaş kızlara ve kadınlara HPV testi yapılmaksızın 3 doz halinde aşı yapılabilir.
Ayrıca 45 yaşa kadar kadınlarda yapıldığında etkili olduğu gösterilmiştir.
Erkekler HPV Aşısı Yapabilir mi?
Erkekler de HPV; penis, anüs ve genital siğil patolojilerine yol açabileceği için, aşılamanın yararlı olacağı bilinmektedir. Ayrıca kadına bulaşıcı önleme de erkeklerin aşılanması gereğinde unutulmamalıdır.
HPV Aşısının Koruyuculuğu Kaç Yıl Devam Etmektedir?
Bugünkü bilgilerin ışığında 3 dozdan sonra koruyuculuk ömür boyu devam etmektedir. Bu nedenle 3 dozdan sonra tekrar (rapel) doz gerekli değildir.
Gebe Kadınlar Aşı Olabilir mi?
Gebelerde başlanmamalıdır. İlk doz yapıldıktan sonra gebe kalındı ise gebelik sonrasında sıfırdan başlanmalıdır. İki doz yapıldıktan sonra gebe kalındı ise üçüncü doz emzirme döneminde doğumdan sonraki6. Haftadan itibaren güvenle yapılabilir. Gebe olduğunu bilmeden aşı yapılmış ise gebeliğin sonlandırılmasına gerek yoktur; doğumsal özür artışı gösterilmemiştir. Emzirme döneminde güvenle yapılabilir.
Aşı Hangi Yaş Aralığında Yapılmalıdır?
HPV aşısı 12-26 yaş arasında genç kızlara ve en erken 9 yaş başlangıç olarak yapılabilmektedir.
Neden Bu Kadar Genç Yaşta Önerilmektedir?
Cinsel yaşam başlamadan önce ve HPV tiplerinden herhangi biri ile karşılaşmamış olmak aşıdan en yüksek korunmayı sağlamaktadır.
Cinsel Aktivitesi Olanlarda Aşı Faydalı Mıdır?
Cinsel yaşamı başlamış olan kadınlarda aşı koruyucu olmasına rağmen, cinsel teması olmamış kişilere göre daha az korunmaktadırlar. Bunun nedeni cinsel yaşamı başlamış olanlarda bazı HPV tipleri bulaşmış olabileceğinden aşının koruma gücünde azalma oluşmaktadır. Buna rağmen herhangi bir HPV tipinde bulaşma olsa dahi diğer 3 tipe karşı korumanın devam ettiği görülmektedir.
Neden 9-26 Yaş Arası Gibi Bir Aralık Söz Konusu, İleri Yaşlar Ne Yapmalı?
HPV aşısının etkinliği ile ilgili çalışmalar başlangıç olarak bu yaş aralığını kapsamış ve yetkili ilaç kontrol kurumları tarafından sertifiye edilmiştir. Yakın zamanda 26 yaş üzerine çalışmalar başlamış, bazı sonuçlar elde edilmiştir. Halen ilaç izin komisyonları 9-26 yaş aralığını esas almaktadır. (CDC guidelines 2006).
Yapılan çalılmalar 46 yaşa kadar koruyuculuk olabileceğini göstermektedir.
Erkeklerde Aşı Uygulanabilir mi?
Kanıta dayalı tıp açısından erkeklerde HPV aşısına ait kesin bir kanıt henüz yeterli değildir. Dolaylı veri ve bulguların ışığı altında penis, anüs kanseri ve genital siğil gibi patolojiler üzerinde yararları olacağı düşünülmektedir. Bilimsel çalışmaların seyrine göre erkeklerin aşılanmasının, kadınları da bazı kanser tiplerinden dolaylı olarak koruyacağı düşünülmektedir. Fakat elimizde kesin kanıtlar olmaması nedeni ile henüz erkekler üzerinde aşılama protokolleri söz konusu değildir.
Gebe Kadınlarda Aşı Uygulanabilirmi?
HPV aşısı halen gebelerde önerilmemektedir. Gebelerde ve anne karnındaki bebekler üzerinde, aşının yan etkileri üzerine yeterli kanıt ve araştırmalar yoktur. Bugüne kadar yapılan çalışmalar, gebelerde ve yeni doğan üzerinde istenmeyen etkilerini göstermemiş olmasına rağmen ,mevcut çalışmalar kesin kanıt açısından yetersiz kalmaktadır. Mevcut bilgiler, gebeliğin sona ermesinden sonra aşıların başlamasını veya eksiklerin tamamlanmasını önermektedir. Aşının ilk dozu yapıldıktan sonra gebeliğini fark eden gebelerin diğer aşılarını gebeliğin sonlanmasından sonra devam etmesi gerekmektedir.
Op. Dr. Sibel Malkoç
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Dr. Sibel Malkoç, 25 yıllık uzman hekim hizmeti boyunca birçok yurt içi ve yurt dışı eğitim semineri ve kongreye katıldı.
Gebelik takibi, idrar kaçırma cerrahisi ve laser tedavileri, genital estetik cerrahi ve laser uygulamaları ile vajinismus tedavisi özel ilgi alanlarıdır.
Özellikle ameliyatlı ve lazer destekli VAJİNA ESTETİĞİ konusunda uzmanlaşarak hastalarına hizmet vermektedir.