Gebelikte İlaç Kullanımı Hakkında Bilmek İstedikleriniz
A. B. D’de ilaçlar ve bunların kullanımı ile ilgili en üst yetkili kurum olan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) TÜM İLAÇLARI GEBELİK SIRASINDA KULLANIMLARININ YARATACAĞI RİSKLER BAKIMINDAN 5 KATEGORİYE AYIRMIŞTIR.
Tüm dünyada kabul edilen bu sınıflamaya göre ilaçlar güvenliden (A kategorisi) çok riskliye (x kategorisi) kadar değişen bir kategori içinde yer alırlar. Bu sınıflama uzun yıllar süren insan ve hayvan deneylerinden elde edilen verilere göre yapılmaktadır.
A Kategorisi: Hamile kadınlarda yapılan kontrollü çalışmalar da gebeliğin ilk 3 ayında kullanıldığında fetusta herhangi bir risk oluşturduğu gösterilememiş ilaçlar. Daha sonraki dönemlerde de ilacın zararlı olduğuna dair kanıt yoktur. Bu ilaçlar gebelikte güvenle kullanılabilir.
B Kategorisi: Bu kategorideki ilaçlar şu iki durumdan birine uyarlar: 1- İlaçların hayvanlarda zararlı etkileri gösterilmemiştir ancak gebelerde klinik deneyim yetersizdir. 2- Deney hayvanlarında yapılan çalışmalar ilacın fetüs üzerinde toksik etkisini göstermiştir, ancak gebelerde yapılan kontrollü çalışmalar fetotoksik etkiyi doğrulamamıştır. Bu ilaçlar, gerekli ise gebelikte kullanılabilir.
C Kategorisi: Bu kategorideki ilaçlar şu iki durumdan birine uyarlar:1- İlaçların hayvanlarda zararlı etkileri gösterilmiştir, ancak gebelerde klinik deneyim yetersizdir. 2- Deney hayvanlarında veya gebelerde ilaç incelenmemiştir. Bu ilaçlar, ilacın gebeye sağlayacağı yararın fetüs üzerinde potansiyel zararından daha fazla olacağına inanılıyorsa kullanılmalıdır.
D Kategorisi: Bu kategorideki ilaçların insanda fetüs üzerine zararlı etkisi kanıtlanmıştır. Bu kategorideki ilacın kullanılması durumunda anne adayı ve fetüs daha büyük risklerle karşılaşılacaksa, yarar-zarar oranı dikkate alınarak, yaratabileceği olası risklee anne adayına detaylarıyla anlatılarak, kullanılmalıdır.
X Kategorisi: Bu kategorideki ilaçlar, deney hayvanları ve gebelerdeki incelemelerde fetusa zararı gösterilmiştir. X Kategorisindeki ilaçlar, gebelerde ve gebe kalma olasılığı olanlarda kesinlikle kullanılmamalıdır.
Op. Dr. Sibel Malkoç
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Dr. Sibel Malkoç, 25 yıllık uzman hekim hizmeti boyunca birçok yurt içi ve yurt dışı eğitim semineri ve kongreye katıldı.
Gebelik takibi, idrar kaçırma cerrahisi ve laser tedavileri, genital estetik cerrahi ve laser uygulamaları ile vajinismus tedavisi özel ilgi alanlarıdır.
Özellikle ameliyatlı ve lazer destekli VAJİNA ESTETİĞİ konusunda uzmanlaşarak hastalarına hizmet vermektedir.